Δημοτική Εκπαίδευση

Η καταγραφή των γεγονότων που σημάδεψαν την ιστορία της Δημοτικής Εκπαίδευσης, κατά τη διάρκεια των τελευταίων πενήντα χρόνων αποτελεί αναμφίβολα ένα δύσκολο εγχείρημα. Η επιλογή των γεγονότων που παρουσιάζονται στη συνέχεια έγινε με βάση τη σημαντικότητα που αυτά είχαν, είτε ως προς την ίδια την εξέλιξη της Δημοτικής Εκπαίδευσης, είτε ως προς το ευρύτερο περιεχόμενό της, είτε ως προς τους λειτουργούς της. Κατά τη χρονική αυτή περίοδο θα μπορούσαν να ξεχωρίσουν τρεις κύριες ιστορικές περίοδοι: (1) Περίοδος 1965-1974, με αφετηρία την ίδρυση του Υπουργείου Παιδείας και καταληκτικό σταθμό το πραξικόπημα και την εισβολή, (2) Περίοδος 1975-2004, την οποία σηματοδοτεί μια σειρά από αλλαγές, με στόχο την ανταπόκριση του εκπαιδευτικού συστήματος στις απαιτήσεις και τις ανάγκες της κοινωνίας, που δημιουργήθηκαν ως αποτέλεσμα της τουρκικής εισβολής και κατοχής και (3) Περίοδος 2005-σήμερα, με βασική παράμετρο αναφοράς τις συστηματικές προσπάθειες που καταβάλλονται για εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, με απώτερο στόχο τον εκσυγχρονισμό του κυπριακού εκπαιδευτικού συστήματος, τόσο σε επίπεδο δομών όσο και σε επίπεδο περιεχομένου. Στη βάση των πιο πάνω επισημάνσεων, τρεις ιστορικοί σταθμοί κρίνονται ως άξιοι ιδιαίτερης σημασίας και προσοχής στην εξέλιξη και πορεία της Δημοτικής Εκπαίδευσης.

Πρώτος Ιστορικός Σταθμός

Περίοδος: 1965-1974

1965	Καταργείται η Ελληνική Κοινοτική Συνέλευση και ιδρύεται το Υπουργείο Παιδείας
1965	Ο κύκλος σπουδών της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Κύπρου (Π.Α.Κ.) από διετής γίνεται τριετής, ακολουθώντας τη μεταρρύθμιση που είχε ήδη τεθεί σε εφαρμογή στην Ελλάδα
1967	Στα δημοτικά σχολεία γίνεται πειραματική εισαγωγή των «Νέων Μαθηματικών»
1968	Για πρώτη φορά εισάγεται στα δημοτικά σχολεία το εκπαιδευτικό ραδιόφωνο
1969	Θεσπίζεται ο «Περί Δημόσιας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Νόμος»
1970	Το Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης αρχίζει την προσπάθεια συγγραφής και έκδοσης διδακτικών βιβλίων, κάνοντας αρχή με το Κυπριακό Ανθολόγιο
1971	Εισάγεται ο θεσμός του Βοηθού Διευθυντή και καταργείται η θέση Διδασκάλου Α΄ που ίσχυε μέχρι τότε
1972	Υιοθετείται η σταδιακή εφαρμογή της πρωινής φοίτησης στα δημοτικά σχολεία με την κατάργηση των απογευματινών μαθημάτων
1974	Η τουρκική εισβολή και η κατοχή του 37% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας οδηγεί στην ανάγκη αναθεώρησης των εκπαιδευτικών προτεραιοτήτων

Δεύτερος Ιστορικός Σταθμός

Περίοδος: 1975-2004

1975-1976	Η έξοδος της μητέρας στην αγορά εργασίας οδηγεί στην κατακόρυφη ζήτηση για νηπιαγωγεία και νηπιαγωγικούς σταθμούς, οδηγώντας στη συγκρότηση του πρώτου Τμήματος Νηπιαγωγών στην Π.Α.Κ.
1976-1980	Εγκαινιάζεται η πρώτη μετα-αποικιακή εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, με βασικό άξονα τη δημοκρατικοποίηση της εκπαίδευσης
1976	Εφαρμόζεται στα σχολεία η χρήση της καθομιλουμένης νεοελληνικής γλώσσας
1976	Θεσμοθετούνται οι κανονισμοί αξιολόγησης και επιθεώρησης των εκπαιδευτικών λειτουργών
1981	Τίθεται σε εφαρμογή το Αναθεωρημένο Αναλυτικό Πρόγραμμα
1982	Εφαρμόζεται το μονοτονικό σύστημα γραφής
1991	Εισάγεται ο θεσμός της πενθήμερης εβδομάδας εργασίας στη δημοτική εκπαίδευση
1992	Δημιουργείται η θέση του Πρώτου Λειτουργού Εκπαίδευσης
1992	Το Πανεπιστήμιο Κύπρου δέχεται τους πρώτους του φοιτητές και ένα από τα πρώτα τμήματά του είναι το Τμήμα Επιστημών της Αγωγής, που αντικατέστησε την Π.Α.Κ.
1999	Εφαρμόζεται το Προαιρετικό Ολοήμερο Σχολείο
1997	Θεσπίζονται οι "Περί Λειτουργίας των Δημόσιων Σχολείων Στοιχειώδους Εκπαιδεύσεως Κανονισμοί", οι οποίοι καθορίζουν το θεμελιώδες πλαίσιο λειτουργίας των σχολικών μονάδων
2001	Θεσπίζονται και τίθενται σε εφαρμογή ο "Περί Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Νόμος" και οι σχετικοί Κανονισμοί
2004	Διορίζεται επιτροπή επτά πανεπιστημιακών, η οποία καταθέτει έκθεση με τίτλο "Δημοκρατική και Ανθρώπινη Παιδεία στην Ευρωκυπριακή Πολιτεία", που αποτελεί τη βάση της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης
2004	Εισάγεται η δωρεάν υποχρεωτική προδημοτική εκπαίδευση ένα έτος πριν από την εισδοχή του παιδιού στο δημοτικό σχολείο

Τρίτος Ιστορικός Σταθμός

Περίοδος: 2005-σήμερα

2006	Εισάγεται ο θεσμός του Ενιαίου Ολοήμερου Σχολείου, ο οποίος εφαρμόζεται σε αριθμό σχολείων σε όλες τις επαρχίες
2009	Συστήνεται επιστημονική επιτροπή για τη διαμόρφωση Νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων
2010	Ολοκληρώνεται η προσπάθεια της συγγραφής των Νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων, εγκαινιάζεται η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και ετοιμάζεται ανάλογο υποστηρικτικό υλικό
2010	Εφαρμόζεται πλήρως η μείωση του μέγιστου αριθμού παιδιών, σε όλες τις τάξεις, στους 25 μαθητές
2011	Εισάγονται Νέα Αναλυτικά και Ωρολόγια Προγράμματα
2013	Συστήνονται η Επιστημονική Επιτροπή για τον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος και η Διατμηματική Επιτροπή για αξιολόγηση των Αναλυτικών Προγραμμάτων
2014	Εκπονείται τριετής Στρατηγικός Σχεδιασμός της Διεύθυνσης Δημοτικής Εκπαίδευσης, με καθορισμό στρατηγικών στόχων και δραστηριοτήτων
2014	Παραδίδονται στους εμπλεκόμενους φορείς οι προτάσεις για το "Νέο σύστημα διορισμών στην εκπαίδευση", το "Νέο σύστημα αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου και των εκπαιδευτικών" και τη "Νέα ενιαία πολιτική για την επιμόρφωση και την κατάρτιση των εκπαιδευτικών λειτουργών"
2015	Παραδίδονται στους εμπλεκόμενους φορείς οι αναθεωρημένες προτάσεις για την "Επαγγελματική Μάθηση των εκπαιδευτικών λειτουργών" και το "Σύστημα διορισμών στην εκπαίδευση", καθώς και η πρόταση για το "Νέο Ωρολόγιο Πρόγραμμα"
2015	Εισαγωγή του θεσμού του Θερινού Δημόσιου Δημοτικού Σχολείου, σε πιλοτική βάση